Zekerheid in de vorm van hoofdelijkheid of borgtocht

Zekerheid in de vorm van hoofdelijkheid of borgtocht

In gevallen worden in overeenkomsten door een contractspartij zekerheden verlangd tot nakoming van de uit de overeenkomst voortvloeiende verplichtingen. Met name financieringsovereenkomsten zijn welbekende voorbeelden uit de praktijk. Iedere ondernemer zal daarom vroeg of laat met deze materie te maken hebben. In dergelijke overeenkomsten verlangt de bank gewoonlijk een zekerheid in bijvoorbeeld de vorm van hoofdelijke aansprakelijkheid of een borgtocht.

Tussen deze twee vormen zitten wel de nodige (juridische) verschillen. Een korte schets van deze begrippen ter verduidelijking:

 Hoofdelijkheid

In geval van hoofdelijke aansprakelijkheid is de medeschuldenaar tot nakoming van de gehele schuld gehouden. Dat betekent dat de schuldeiser geen volgorde hoeft aan te houden bij het aanspreken van de hoofdelijk verbonden schuldenaren of slechts voor een gedeelte van de verschuldigde prestatie op een hoofdelijk verbonden schuldenaar verhaal heeft. Hoofdelijkheid is daarmee ook een zeer verstrekkende zekerheid omdat men dus naast de oorspronkelijke schuldenaar als medeschuldenaar gehouden kan worden tot nakoming van de overeenkomst. Betaling door één van de hoofdelijk verbonden schuldenaren geldt als bevrijdende betaling voor de gehele schuld.

 Borgtocht

We spreken van een borgtocht als een derde partij zich verbindt tot nakoming van de verbintenis van de oorspronkelijke schuldenaar. Het gaat daarbij om een tweetrapsraket, eerst dient de oorspronkelijke schuldenaar te worden aangesproken, en pas als de oorspronkelijke schuldenaar niet nakomt kan de borg worden aangesproken door de schuldeiser. Een ingebrekestelling zal in beginsel vereist zijn om aan te kunnen tonen dat de oorspronkelijke schuldenaar tot nakoming is gesommeerd en een termijn is gesteld. Blijft nakoming uit kan de borg worden aangeschreven. Als de borg aangesproken wordt mag de borg daarbij eveneens gebruik maken van verweren die de oorspronkelijke schuldenaar heeft in zijn contractuele verhouding met de schuldeiser, denk bijvoorbeeld aan een beroep op opschorting van de verplichtingen.

 Conclusie

Omdat de begrippen hoofdelijkheid en borgtocht in de praktijk vaak genoeg voorkomen en ook niet zelden expliciet als voorwaarde worden gesteld, is het goed om te realiseren dat dit onderwerp een aspect van een overeenkomst betreft waar eigenlijk niet te makkelijk over gedacht mag worden. De gevolgen kunnen immers zeer verstrekkend zijn. Breng daarom altijd eerst in kaart wat de juridische consequenties kunnen zijn van een verlangde zekerheid.

Bij vragen of advisering over dit onderwerp staan wij u uiteraard graag bij.