Wet toekomst pensioenen 💸

Op 1 juli 2023 is de Wet toekomst pensioenen in werking getreden. Redenen voor de herziening van het pensioenstelsel zijn de gewijzigde maatschappelijke voorkeuren en de financiële omstandigheden. Hierbij kun je denken aan het groeiende aantal flexibele arbeidsrelaties en zzp’ers en de daling van het aantal personen met een vaste arbeidsrelatie. De nieuwe wet wijzigt onder andere het type pensioenovereenkomsten en omvat daarnaast nieuwe regelingen voor zzp’ers.

Typen pensioenovereenkomsten

In het oude pensioenstelsel bestonden er drie typen pensioenovereenkomsten: de uitkeringsovereenkomst, de kapitaalovereenkomst en de premieovereenkomst. In het nieuwe stelsel blijft alleen de premieovereenkomst over. Bij zo’n premieovereenkomst is sprake van een vastgestelde pensioenpremie ten behoeve van de pensioenopbouw van de werknemer. In beginsel is dit een vast percentage van het jaarsalaris of de pensioengrondslag. De hoogte van het uiteindelijke pensioen is onder andere afhankelijk van de ingelegde pensioenpremies, de behaalde rendementen, rentestanden en de ontwikkeling van de levensverwachting. Kort gezegd zijn er drie typen premieovereenkomsten:

1. een solidaire premieovereenkomst: bij deze premieregeling zijn er geen individuele potjes waarmee door de pensioenuitvoerders wordt belegd. De beschikbaar gestelde premie wordt collectief belegd. De beleggingsrendementen worden afhankelijk van leeftijd verdeeld. Jongere deelnemers krijgen meer rendement en risico toebedeeld dan oudere deelnemers.

1. een flexibele premieovereenkomst: deze premieregeling biedt meer ruimte voor de deelnemer om het pensioencontract te laten aansluiten bij diens persoonlijke voorkeuren. De deelnemer heeft bij deze vorm een individueel potje en kan daardoor kiezen om meer of minder risico te nemen.

1. een premie-uitkeringsovereenkomst: deze premieregeling betreft een zuivere premieregeling tot 15 jaar vóór de AOW-gerechtigde leeftijd. Vanaf 15 jaar voor de AOW-gerechtigde leeftijd kan de deelnemer een vaste levenslange pensioenuitkering vanaf de pensioendatum inkopen. Deze vorm zal alleen toegankelijk zijn voor verzekeraars, omdat zij een nominaal pensioen kunnen garanderen.

Wat verandert er voor de werkgever?

Van belang is of de werkgever is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds. Wanneer de werkgever wel is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds wordt op collectief niveau bij het pensioenfonds de pensioenregeling gewijzigd. Deze werkgever is gehouden de gewijzigde pensioenovereenkomst na te leven. Instemming van de werknemer is in dit geval niet nodig.

Een werkgever die op individueel niveau een pensioenregeling met de werknemer heeft afgesproken kan dit op twee manieren wijzigen. De eerste manier om de pensioenovereenkomst te wijzigen is met instemming van de werknemer, de werknemer is dan gebonden aan de gewijzigde pensioenovereenkomst. De tweede manier is de eenzijdige wijziging. Dit kan alleen wanneer de werkgever een eenzijdig wijzigingsbeding is overeengekomen met de werknemer. Om een beroep te doen op het eenzijdig wijzigingsbeding is vereist dat de werkgever een voldoende zwaarwichtig belang heeft. Een wijziging van de pensioenwetgeving wordt aangemerkt als een dergelijk zwaarwichtig belang en is daarom reden voor de werkgever om zich te beroepen op het eenzijdig wijzigingsbeding.

Daarnaast heeft de werkgever bij het wijzigen van een individuele pensioenregeling ook instemming van de ondernemingsraad nodig, dan wel is de werkgever gehouden advies te vragen aan de personeelsvertegenwoordiging of de personeelsvergadering. Als de afspraken op collectief niveau zijn vastgelegd, bijvoorbeeld in de cao, is de inspraak van werknemers geregeld via het collectieve overleg tussen werkgevers- en werknemersorganisaties.

Zzp’ers

Slechts een beperkt aantal zelfstandigen maakt gebruik van de mogelijkheden om te sparen voor hun oudedagsvoorziening. Om een grote inkomensterugval te voorkomen, zijn in het Pensioenakkoord ook afspraken gemaakt die zijn gericht op zelfstandigen.

Door de nieuwe wet krijgen zelfstandigen meer ruimte om hun pensioen op een fiscaal voordelige manier te regelen. Daarnaast is er een experiment opgezet in de tweede pijler. Een zelfstandige krijgt de mogelijkheid om zich aan te sluiten bij het bedrijfstakpensioenfonds dat geldt in de bedrijfstak waarin hij werkzaamheden verricht. Daarnaast is er de mogelijkheid om zich aan te sluiten bij een pensioenregeling die wordt aangeboden door een algemeen pensioenfonds, verzekeraar of premiepensioeninstelling, welke is opengesteld voor vrijwillige aansluiting door zelfstandigen. Zelfstandigen kunnen, met een bepaald minimum en maximum, een flexibel pensioenkeuzeloon opgeven aan de hand waarvan de pensioenpremie wordt berekend.

Conclusie

Controleer als werkgever of u in actie moet komen om de nieuwe wetgeving toe te passen op uw werknemers. De transitieperiode loopt tot 1 januari 2028. Heeft u vragen over uw (mogelijke) aansluiting bij het bedrijfstakpensioenfonds? Neem dan contact op met Dennis Oud, Hans de Haij, Tessa Sipkema of Elke Hofman.