Verandering in jurisprudentielijn: minder snel sprake van een spoedeisend belang bij voorlopige voorziening bestemmingsplanzaken

In een bestemmingsplanprocedure is het soms nodig om een verzoek om voorlopige voorziening in te dienen bij de voorzieningenrechter, bijvoorbeeld als een bestemmingsplan wordt gepubliceerd voor de bouw van een nieuw appartementencomplex vlak achter uw woning of bedrijf. U stelt beroep in tegen het bestemmingsplan. Beroep heeft echter geen schorsende werking, dus u vreest dat tijdens de beroepsprocedure al zal worden begonnen met de bouw. U kunt dan een voorlopige voorziening aanvragen bij de voorzieningenrechter, om de bouw tijdens de beroepsprocedure te voorkomen. Om een voorlopige voorziening te verkrijgen, moet sprake zijn van een spoedeisend belang.

In een uitspraak van 12 november 2024 heeft de voorzieningenrechter van de Raad van State geoordeeld dat voortaan minder snel zal worden geoordeeld dat sprake is van een spoedeisend belang, wanneer nog geen vergunningaanvraag is ingediend. In deze zaak werd verzocht om een voorlopige voorziening in een bestemmingsplanzaak. Verzoekster vreesde dat er tijdens de beroepsprocedure een aanvraag voor een omgevingsvergunning zou worden ingediend en op die aanvraag zou worden besloten, hetgeen zou leiden tot onomkeerbare gevolgen. De voorzieningenrechter wees het verzoek af, omdat geen sprake zou zijn van een spoedeisend belang. Op het moment van de zitting was namelijk nog geen vergunningaanvraag ingediend en ook was niet gebleken dat de bouwmogelijkheden in het bestemmingsplan aanleiding gaven voor het uitvoeren van voorbereidende werkzaamheden die feitelijk onomkeerbare gevolgen zouden hebben, althans die niet zonder het bestemmingsplan uitgevoerd zouden kunnen worden.

De voorzieningenrechter oordeelt vervolgens dat de enkele stelling dat het voornemen bestaat om een vergunningaanvraag in te dienen, onvoldoende is om spoedeisendheid aan te nemen bij een verzoek om schorsing van een bestemmingsplan. In de praktijk blijkt immers dat slechts in uitzonderingsgevallen vooruitlopend op de onherroepelijkheid van een bestemmingsplan daadwerkelijk een vergunningaanvraag wordt ingediend.

Voor de praktijk betekent dit dat het in bestemmingsplanzaken moeilijker wordt om een voorlopige voorziening te verkrijgen. Dit lijkt enkel mogelijk te zijn wanneer reeds een vergunningaanvraag is ingediend voor een (bouw)activiteit.

Heeft u vragen over het aanvragen van voorlopige voorziening of over een bestemmingsplanprocedure? Neem dan contact op met Gerard van der Wende of met Fleur Huisman.

U vindt de link naar de uitspraak hier